Fjala e ministres Kodheli në Konferencën Vilniusit 2014

e enjte, 03 prill 2014 16:36

Të nderuar kolegë, mirëmbrëma,

Dhjetë vjet pas zgjerimit më të madh të anëtarësisë së NATO mjaft gjëra kanë ndryshuar. Shqiptarët dhe kroatët i janë bashkuar Aleancës. Tashmë jemi një grup prej 28 vendesh me një dëshirë të palëkundur për paqe, stabilitet dhe siguri kudo në botë. Natyra e konflikteve që NATO ka përballuar në këtë dekadë ka qenë e shumëllojshme dhe me shtrije të gjerë gjeografike, por duket se gjithçka po shkon drejt konflikteve nacionaliste, me një kthim tek diferencat midis Lindjes dhe Perëndimit.

Pikërisht në kufijtë e Aleancës sonë, ne përballemi me dy konflikte të mëdha. Aneksimi i Krimesë nga Rusia është një shqetësim i madh për të gjithë aleatët. Të gjithë i njohim dimensionet dhe perspektivat e perandorisë sovjetike, me të gjitha implikimet e saj. Por kjo nuk është vetëm një krizë rajonale, por implikon çdokënd në këtë sallë dhe më gjerë. Ndërkohë, Siria ka sjellë pranë kufijve tanë atë çka ne e kemi luftuar në Afganistan dhe Irak.

Shumë gjëra po ndodhin, shumë përfshirje dhe nevojë për veprim. Ne të gjithë jemi të vetëdijshëm për vullnetin e palëkundur për të forcuar mbrojtjen tonë kolektive dhe lidhjen tonë transatlantike. Dhe meqë NATO është më shumë se një Aleancë ushtarake, duhet të shikojmë edhe nga oborri i shtëpisë sonë.

Ekziston në Europë një rajon i shkatërruar nga konfliktet nacionaliste gjatë dekadës së fundit të shekullit të XX. Bosnje dhe Hercegovina, Serbia, Kosova, së bashku me Maqedoninë dhe Malin e Zi nuk janë bërë ende pjesë e Aleancës. Çdonjëri prej tyre ndjek rrugëtimin e vet drejt Aleancës, me vullnet dhe axhendë specifike. Prej tyre, kemi vende ekzistenca e të cilëve është siguruar nga përfshirja direkte e NATO, por që ende janë të brishtë në ndërtimin e demokracive të tyre, por kemi edhe kandidatë të fortë që duhet të bëheshin pjesë e Aleancës qysh në vitin 2009.

Për t’i bërë gjërat edhe më shqetësuese, kjo zonë e kontinentit tonë nuk është e integruar as në BE. Aleatët e NATO dhe partnerët europianë kanë dyshimet e tyre, kushtëzimet e tyre ekonomike, axhendat politike dhe shqetësimet sociale për ta. Por në këtë periudhë të rikthimit të konflikteve nacionaliste, mendoj që integrimi është i vetmi mjet për të parandaluar konflikte të tjera.

Duke integruar në komunitetin e Aleancës vendet e Ballkanit të cilat janë akoma jashtë saj, unë besoj fort që Aleanca do të bëhet një grup më i madh vendesh që ndajnë të njëjtat vlera për mbrojtjen kolektive. Kjo zonë është vazhdimësia jonë. Ne ndajmë të njëjtat vlera europiane dhe kemi të njëjtat qëllime për të ardhmen. Nëse do të ketë më shumë vullnet politik, e përsëris, vetëm më shumë vullnet politik, nuk do të eksportohen më konflikte nga Lindja. Kështu do të jemi më të fokusuar në kufijtë e Aleancës dhe do të jemi të aftë të pengojmë preokupimet që vijnë prej saj, kërcënimi parësor i kësaj Aleance.

Falemnderit!